Reggio Emilia

Erken çocukluk eğitim dönemi çocuk gelişimi açısından en kritik süreçtir. Bu dönemde çocuklar çevrelerini tanımaya başlar; sosyal, bilişsel ve duygusal yönden hızlı bir gelişim gösterirler. erken çocukluk eğitimi dönemde alınan eğitim de bu anlamda büyük önem taşımaktadır. 

Günümüzde erken çocukluk eğitimi eğitim yaklaşımları, bu dönemin çocuk gelişimine sağladığı büyük katkı da göz önünde bulundurularak, geleneksel eğitimden farklılaşmaya başlamıştır. Alternatif eğitim yaklaşımlarından biri de Reggio Emilia yaklaşımıdır. 

İtalya’da ortaya çıkan bu yaklaşımın kapsamı ve çerçeveleri eğitimci Loris Malaguzzi tarafından geliştirilmiş ve kuramsal bir bakış açısına kavuşturulmuştur. 

Merak ve sorgulamaya yollu öğrenme temeline dayalı Reggio Emilia yaklaşımı çocuğu merkeze alır. Çocuklar pasif dinleyici konumdan çıkartarak aktif, çevresine ilgili ve duyarlı, üreten, keşfeden, sorgulayan ve problem çözen bireylere dönüştürür.

Reggio Emilia Yaklaşımı Çocukların İlgi ve İhtiyaçlarına Göre Şekillenir

Reggio Emilia yaklaşımında çocukların ilgi ve ihtiyaçlarına göre şekillenen dinamik müfredat yapısı söz konusudur. Çocuklara gerçek yaşam deneyimlerinden uzak, yapılandırılmış, başkalarının hayal ürünü kahramanlarla dolu ortamlar yerine, gerçek yaşamda karşılaşabilecekleri sade, doğal ve bir o kadar kendi hayal güçlerini yaratabilecekleri ortamlar hazırlamalarına fırsat verir. 

Günümüzde erken çocukluk eğitimi eğitimde alternatif ve nitelikli yaklaşımlardan biri olarak kabul edilen Reggio Emilia yaklaşımını benimseyen Düş Mucitleri, odağına çocuk merkezli olarak yarı yapılandırılmış veya yapılandırılmamış eğitimi materyalleri alır. 

Reggio Emilia Eğitim Yaklaşımı

Düş Mucitleri’nde eğitim ortamı büyük önem taşır. Eğitim alanları çocuklara sosyalleşme, yaratıcılık, hayal gücü, sanatsal duyarlılık gibi becerileri kazandıracak şekilde tasarlanmıştır:

✓ Düş Mucitleri’nde çocukların kendi çabalarıyla öğrenmeleri, bilgiyi kendilerinin elde etmesi hedeflenir.

✓ Eğitmen, çocuklara rehberlik eden kişi pozisyonundadırlar, öğretmen değil ‘yönder’ olarak ifade edilirler. Çocuklara soru sorarak, onları fikirlerini paylaşmaya teşvik eder. Çocukların keşfederek öğrenmelerine olanak sağlayan ortamlar oluşturur. Eğlenceli, heyecan verici çalışmalarla çocukların kendilerini ifade etmelerine ve gelişimlerine yardımcı olunur.

✓ Bu yaklaşımda, Düş Mucitleri’nde gruplar oluşturularak çocuklara proje çalışmalarına teşvik edilir. Projeler aktif öğrenme sürecinin önemli bir parçasıdır. Çocuklar etkin öğrenme yoluyla, bağımsız hareket ederler. Özgürce araştırmaları, çevrelerindeki malzemeleri serbestçe kullanmaları ve ortamı keşfetmeleri teşvik edilir. Proje çalışmaları sırasında çocuklar; deneyimleme, paylaşma, tartışma, önceki bilgilerini kullanma, yeni bilgiler kazanma, hikâyeler üretme, çizim yapma, sorun çözme, dramatik oyunlar oynama gibi faaliyetler yaparlar. Bu da Düş Mucitleri için çocuğun yüz dilini ifade eder. Çocuklar, bir faaliyeti bir çeşit yolla yapmak yerine, 100 çeşit yola kadar deneyim sergileyebilme özgürlüğüne sahiptirler.

✓ Düş Mucitleri’nde çocuklar dinleyici konumunda bırakılmazlar. Çocukların yetişkinlerle ve kendi yaşıtlarıyla iletişimine büyük önem verilir.  Bu anlamda çocuklara süreci yönlendirme izni de verilmektedir. Dolayısıyla yapılandırılmış öğretmenlerin önceden hazırladığı standart bir müfredat eğitim müfredatı kullanılmaz. Müfredat çocukların ilgi ve meraklarına göre, öğretmen ve Danışma Kurulu tarafından gerekirse her hafta dinamik olarak güncellenir.

✓ Sanatsal duyarlılığın ve sanatsal becerilerin kazandırılması erken çocukluk eğitimi eğitimin önemli bir parçasıdır. Yaratıcılık ve kendini ifade etme becerileri sanat çalışmalarında öne çıkar. Çocuklar geri bildirim olarak kendilerini geliştirme şansı bulur.  Düş Mucitlerinde sanat çalışmaları, sanatçı olma amacıyla değil, öğrenme yolunun bir amacı olarak kullanılır. Böylece her ikisine de hizmet edilmiş olunur.

✓ Düş Mucitleri’nde önemli olan öğrenme basamaklarında geçirilen süreçtir. Bu süreçte çocuklar işbirliğini, sorumluluk almayı, hata yaparak bu hataları düzeltmeyi öğrenirler.  Yani gerçek hayatın bir simülasyonunu yaşarlar.

✓ Düş Mucitleri Yaklaşımı özgür (başkalarının sınırlarına saygılı ve fikir özgürlüğü kapsamında) öğrenme modeliyle çocukların potansiyellerini ortaya çıkarır. Çocuğa değer verilen ve öğretmenin rehber rolünde olduğu eğitim ortamı, öğrenme hızını ve kapasitesini de olumlu yönde etkilemektedir.

Eğitim Ortamı

Alternatif erken çocukluk eğitimi anlayışı ile zengin uyarıcılarla donatılmış eğitim ortamları ile çocukların kendilerini daha özgür hissetmeleri, yaşayarak öğrenmeleri, problem çözme becerilerinin artması hedeflenmektedir. 

Düş Mucitleri’nde gerek iç mekanlar gerekse bahçe alanlarında okul ortamı çocukların hayal ve yaratıcılığını destekleyecek, birbiriyle etkileşimini teşvik edecek biçimde dizayn edilmiştir. 

✓ Eğitim ortamında sınıflar geniş, ferah ve aydınlıktır. Ve duvarlar çocukların dikkatini dağıtacak ve hayal gücünü etkileyecek resimlerle donatılmamıştır. Sıra, masa düzeni yerine, masaların duvarı yaslı bir şekilde çocukların odaklanarak çalışma yapmalarını sağlayacak düzendedir. Sınıflar geniş ve sadedir.

✓ Çocukların bu şekilde birbirlerini gözlemleyebilmeleri ve iletişimde kalmaları amaçlanır.

✓ Sınıflar geniş ve sadedir. Geniş pencereler sayesinde ortam aydınlıktır. Fazla mobilya tercih edilmez. Onun yerine çocukların gerçekleştirdikleri çalışmalar (resim, ürün, proje vb.), aile fotoğrafları gibi görsel materyaller sergilenir.

✓ Sınıf dizaynında ayrıntılara önem verilir. Duvarların renginden mobilyalara ve tüm eşyalara kadar hepsi özenle seçilmişir. Sınıflardaki ışıklandırma bile çocukların ürünlerini vurgulayacak şekilde ayarlanmıştır. Ortamda canlı bitki ve çiçekler bulundurulur. Sınıflardaki oyuncaklar ve malzemeler gerçek malzemelerin minyatürü şeklindedir ve renkleri de gerçeğe yakındır.

✓ Grup aktiviteleri Düş Mucitleri eğitiminin önemli bir parçasıdır. Hem bahçede hem de sınıflarda oyunla eğitim anlayışından yola çıkılarak özellikle küçük grup faaliyetleri yaygın olarak gerçekleştirilir. 

✓ Sınıflarda masa düzeni, çocukların hem bireysel hem de grup halinde çalışmalarına imkan verecek şekilde yapılır.

✓ Eğitim ortamında çocukların yaratıcılıklarını geliştirmelerine yardımcı olmak üzere atölyeler kurulmuştur. Atelier adı verilen bu alanlarda, çok çeşitli doğal materyaller ve sanat malzemeleri bulunur. Uzman eğitmenlerin rehberliğinde bu atölyelerde çocuklar, resim, kolaj, kil, heykel gibi sanatsal aktiviteler gerçekleştirir.